Jasan Pogled
„Nekoliko dana po povratku iz Grčke najzad sam smogla snage da se pokrenem. Naime, tokom tih nekoliko dana satima sam sedela nepomično da ne bih raspršila prizor nekog suncem isklesanog ostrva koji je u meni još trajao. Da ne bih zaplašila galeba koji prati naš brod; da odložim ponovno uskakanje […]
To veče bio je maskenbal na Elize-Monmartru. To je bio četvrtak, treće nedelje velikog posta. Gomila je ulazila kao voda kroz branu u jaz u osvetljeni hodnik koji vodi u dvoranu za igranje. Gromoglasni poziv orkestra, probijao je zidove i krov, širio se po četvrti, širio se po ulicama, pa […]
Za uho laika, reč ,,nesveno“ ima prizvuk nečeg metafizičkog, tajanstvenog. Svojstvo koje se pridodaje reči ,,nesvesno“ moglo bi s jedne strane da utiče na to što je pojam ušao u svakodnevni jezik kao oznaka za metafizičko Nešto: Eduard fon Hartman označava kao nesvesno osnovu sveta. S druge strane, pak, okultizam […]
Kako razumjeti Crnjanskove Komentare? Oni su se pojavili 1959. godine – tačno četrdeset godina poslije Lirike Itake (1919) – u svojevrsnoj „ličnoj antologiji“ Itaka i komentari, i prva pomisao je da su svojevrsno „objašnjenje“ Itake, srodno Crnjanskovom manifestu „Objašnjenje ’Sumatre’“ iz daleke 1920. godine. Komentari bi, prema toj antologiji, bili […]
Milan Kundera – Svest o kontinuitetu (drugi dio) Tiranija priče Tom Džons je nađeno dete; on živi u jednom dvorcu na selu u kome ga lord Olvorti podučava i štiti; kada je stasao zaljubio se u Sofiju, kćer jednog imućnog suseda, meðutim, kada se za tu ljubav saznalo (na kraju […]
Poezija mora da živi u telu svakog pesnika, mora da teče njegovim venama i mora biti snaga i otkucaj srca celog njegovog bića. To je materija koja se nalazi toliko duboko u nama da ju je vrlo teško ispitati, međutim, i kao takva, ona se suočava sa jakim olujama. Počeo […]
Po nekoliko puta rekoh sam sebi: Sumatra, Sumatra! Pisati o sumatraizmu znači lutati od jedne pretpostavke do druge, od jednog do drugog mogućeg tumačenja. Biti svestan stotine stranica posvećenih analizi ove zagonetene pojave koja je poznata kao pesnički, filozofski i životni stav Miloša Crnjanskog. U slučaju te „lude teorije” kako […]
O mom ocu koji je bio muzičar pričali su sledeću anegdotu. Zatekao se na nekom mestu na kome su se čuli zvuci jedne simfonije sa nekog radija ili gramofona. Prijatelji, svi muzičari ili melomani, prepoznali su odmah Devetu Betovenovu. Obratiše se mom ocu: „Koja je to muzika?” A on, nakon […]
Kada sam 1934. stigao u Madrid, upoznao sam sve prijatelje Garsija Lorke i Albertija. Bilo ih je mnogo i za nekoliko dana osećao sam se kao da sam ceo život proveo sa španskim pesnicima. Prirodno je da smo Španci i mi, Amerikanci, veoma različiti i to uvek ističemo, sa ponosom […]
Bogati grčki gradovi na obali Male Azije bili su dosta udaljeni od zemlje matice, da bi sami na krajnjim točkama grčkog svijeta mogli pružati uspješan otpor jačem neprijatelju. Ti gradovi nisu bili ujedinjeni, pa je uslijed te podvojenosti bio i njihov otpor slabiji, i tokom šestog vjeka počeli su ih […]