Anatomija Fenomena

Anatomija Fenomena

Mačka i pesnička tačka [Tema: Mačke]

Reči vole svetlost, premda najradije love noću, kao mačke. Borislav Radović Moderna poezija u okrilju srpske (pogotovu posleratne) književnosti dobila je svoje ogledalsko oličenje u specifičnom lajtmotivu pre svega nasleđenom iz jezgra poezije evropskog simbolizma. Taj lutalački, usamljenički lajtmotiv formiran u telu mačke nije retka pojava u pesničko-poetičkim programima srpskih […]

Anatomija Fenomena

Lirika Itake – Između Odisejevskog i Donkihotovskog glasa [Tema: Crnjanski]

Identitet pesničkog subjekta zbirke Lirika Itake uspostavlja se u stalnoj, eksplicitnoj i implicitnoj komunikaciji, identifikaciji te, konačno, polemici sa nizom istorijskih ličnosti i književnih figura: „sa Hristom, Mefistom i Don Huanom“, kako veli stih provokativne unutrašnje rime u pesmi „Portre“, sa Cezarom, Milošem i Markom, Danteom, Homerom i Njegošem, Dušanom, […]

Anatomija Fenomena

Horhe Luis Borhes i Ernesto Sabato – Razgovori [Gradac – Alef 107]

Mladi pisac i književni kritičar Orlando Barone zabeležio je na magnetofonsku traku niz razgovora između dva velikana argentinske i svetske književnosti: Horhea Luisa Borhesa i Ernesta Sabata. Nakon dve decenije razdora zbog dubokih estetskih i političkih razlika, Borhes i Sabato su se između decembra 1974. i marta 1975. sedam puta […]

Anatomija Fenomena

Umjetnost kao sveta perverzija [Tema: Gombrovič; Bruno Šulc]

Witold Gombrowicz vs. Bruno Schulz Postoje ekscentrični, bizarni fanatici i lunatici posvećeni umjetnosti do krajnjih granica njezine iskazivosti. No, postoje i rijetki „aristokratski gadovi“ najviše razine duhovnosti i dostojanstva koje književnost uopće može dosegnuti u usponu Jakovljevim ljestvama do posljednje postaje vječnosti. Uvijek je dvoje i to vrijedi za kozmološka načela […]

Anatomija Fenomena

Henrik Sjenkjevič – Kroz pustinju i prašumu [Biblioteka: Plava ptica]

Od vremena kad je Sjenkjevič svoj roman napisao, svet u kome živimo bitno se izmenio, a ponajpre je iščezao kolonijalistički duh koji nesumnjivo provejava stranicama ove knjige. I arapski i afrički svet stekli su tokom poslednjih decenija bitno drugačije odrednice, a sa „crnog kontinenta“ odavno su nestale i poslednje „bele […]

Anatomija Fenomena

Stihovi Mikelanđela u ekfrazama Crnjanskog [Tema: Crnjanski]

Spisi Miloša Crnjanskog o Mikelanđelu u izdanju Nolita (Crnjanski 1981) predstavljaju složen ekfrastički pokušaj na više nivoa: pre svega reč je o Crnjanskom piscu-pesniku koji piše o Mikelanđelovom životu na način koji zaobilazi zvanične biografije renesansnog umetnika; u okviru tog svojevrsnog životopisa Crnjanski pisac-pesnik i Crnjanski-umetnik (jer Crnjanski kaže: „Hteo […]

Anatomija Fenomena

Administrator giljotine [Tema: Anarhizam]

Administrator revolucije ‒ Fouquier de Tinville12 naslov je znamenite konferencije održane u Rimu u ožujku 1925. u organizaciji Maria Trozzija3 koju je sada u sjajnome tipografskom ruhu objavila Tipografia Romana iz Vie degli Zingari 19. Trozzi, eminentan pravnik s rimskoga foruma, s mnogo elokvencije i umješnosti u njoj nastoji rehabilitirati […]

Anatomija Fenomena

O mirisima [Tema: Montenj]

Za neke se ljude, kao primjerice za velikog Aleksandra, kaže da je njihov znoj širio ugodan miris, što je bila posljedica nekog rijetkog i izvanrednog tjelesnog sastava; tome su uzrok tražili i Plutarh1 i neki drugi2. No, tijelo u velikoj većini ljudi ponaša se protivno tome, a najbolje što mu […]

Anatomija Fenomena

Zelengora [Tema: Sutjeska]

Sada ona spava. Moždau ovaj čas stresa davnu tugu granjapod gluvim svodom pathnje; ništane osjećajući, daleka od sebe, sanjausahla možda groblja, možda izvorišta.Nečije su oči ostale,imena bivših po stablima;ispod lišća, ispod korenečije su zore ostaletavnilom Zelengore. Pomislimo: planduju šumenegdje, pogašene zaboravom;između nas luduju proplanciogrezli visoko travomkoja i ne zna staze […]