Jasan Pogled
Witold Gombrowicz vs. Bruno Schulz Postoje ekscentrični, bizarni fanatici i lunatici posvećeni umjetnosti do krajnjih granica njezine iskazivosti. No, postoje i rijetki „aristokratski gadovi“ najviše razine duhovnosti i dostojanstva koje književnost uopće može dosegnuti u usponu Jakovljevim ljestvama do posljednje postaje vječnosti. Uvijek je dvoje i to vrijedi za kozmološka načela […]
Stvaralaštvo kultnog poljskog pisca Bruna Šulca (1892–1942) odavno je pronašlo u Srbiji svoje verne čitaoce. Već prvo izdanje srpskog prevoda njegovih Prodavnica cimetove boje (1961) za koje je zaslužan Stojan Subotin, odigralo je zapaženu ulogu u istoriji srpske književnosti. Danilo Kiš prepoznao je u Brunu Šulcu svog poetičkog oca, o […]
Kiš je jedan od najvećih evropskih pisaca posleratnog perioda, ali njegova reputacija u zemljama engleskog govornog područja nije onakva kakvu zaslužuje. Kišovo delo crpi ogromnu snagu iz pokušaja da osvoji stvarnost prepravljanjem dokumentarne istine. U obimnoj esejističkoj knjizi Čas anatomije (1978) Danilo Kiš je razvoj kratke priče podelio na dva razdoblja: pre […]
Posle niz peripetija i promenljivih puteva sudbine, koje ovde ne želim da opisujem, našao sam se konačno u inostranstvu, u zemlji tako željenoj u snovima moje mladosti. Do ispunjenja dugih snova došlo je prekasno i u situaciji sasvim različitoj od one koju sam zamišljao. Stizao sam tamo ne kao pobednik, […]
1 Te godine, kraj zime je stajao pod znakom izuzetno povoljne astronomske konjunkture, Raznobojne čarolije kalendara procvetale su crveno u snegu na obalama zore. Od zapaljivog crvenila nedelja i praznika odsjaj je padao do polovine sedmice i buktali su ti prozebli dani hladnom, veštačkom, slamnom vatrom, prevarena srca su za […]
Ovde, na varšavskoj kaldrmi, u ove bučne, plamene i ošamućujuće dane, prenosim se mišlju do dalekog grada naših snova, uznosim se pogledom nad ovaj predeo nizak, prostran i valovit, kao Božiji ogrtač zbačen poput šarene krpe kraj nebeskog praga. Jer čitav ovaj kraj podleže pod nebo, drži ga na. sebi […]
Krajem zime, dolazi red trezvenih, običnih, ničim označenih dana, dana praznog ukusa, poput velikih kolača koji se peku u četvrtak za celu nedelju, i leže u redu na polici u hladnim, belim, oblačnim popodnevima. Ti su dani izrastali iz svojih dvanaest sati kao deca iz tesnih odela i smrzavali se […]
Piše: Branislava Stojanović [XL skup slavista Srbije] Još za života je Bruno Šulc preko raznih kontakata pokušavao da promoviše svoje književno delo van poljskog govornog područja, ali su se svi pokušaji izjalovili u tim nesrećnim godinama pred II svetski rat. Dugo posle njegove tragične smrti 19. novembra 1942. na ulici […]
I U pet sati ujutro – jutro bleštavo od ranog sunca, naš dom se već odavno kupao u vrelom i tihom jutarnjem sjaju. Tog svečanog sata, neposmatran ni od koga, on je ceo tiho ulazio – dok je kroz sobe u polumraku spuštenih zavesa još solidarno išlo složeno disanje spavača […]
Između mnoštva naučnih radova koje je moj otac započinjao u retkim trenucima spokoja i unutrašnjeg stišavanja, između udaraca nesreća i katastrofa, kojima je obilovao taj avanturistički i burni život – njegovom srcu je najbliža bila uporedna meteorologija, naročito specifična klima naše provincije puna svojevrsnih jedinstvenih osobenosti. On, baš moj otac, […]