Jasan Pogled
Među najstarije stanovnike Grčke spadaju i Jonjani, koji su bili najsposobniji i prvi su oni zasnovali temelje grčkoj, a time i evropskoj kulturi uopće. Poslije seobe Dorana, koji su bili na nižem kulturnom stupnju, Jonjani su se počeli pomicati i vršiti kolonizaciju po ostrvima i na zapadnoj obali Male Azije. […]
VI Ideje koje je Spinoza prihvatio iz jevrejske filozofije, a čije se pravo poreklo nalazi u antičkom, srednjovekovnom i renesansnom platonizmu ili neoplatonizmu, doživele su u njegovom filozofskom sistemu potpun preobražaj. On je u pravom smislu reformisao panteizam, oslobađajući ga u velikoj meri od naturalističkih i mističkih elemenata koji su […]
Iako su orfici mlađi od Homera i Hesioda, oni još uvijek spadaju u pretfilozofski period, t. j. u “teologe”, za razliku od kasnijih “fiziologa” (fizičara). Orfički kult je nastao u Trakiji, odakle je prešao u Grčku i izvršio utjecaj na religiozna shvatanja Pitagore, Empedokla i Platona. Prema kultu, Orfej, kao […]
V Iz jevrejske srednjovekovne i renesansne filozofije Spinoza je, kao što se vidi, prihvatio izvesne ideje koje je upotpunio i dalje razradio stvarajući svoju vlastitu doktrinu. Sve te ideje, od kojih pre svega treba pomenuti jedinstvo supstancije, identičnost mišljenja i bića, determinizam i ljubav prema bogu, imaju izrazito panteistički karakter. […]
Hesiod U razdoblju rodovskog uređenja, t. j. prije formiranja klasnog društva, pored Homera ističe se i Hesiod, koji je od njega mlađi, a živio je oko 700 god. prije n. ere. Njegov otac doselio se zbog neimaštine i teškog života iz maloazijske Kime u Askru, blizu gore Helikona u Beotiji. […]
III Izgleda da se dubina i originalnost jedne filozofije najpotpunije mogu sagledati u svetlosti njenih izvora. I zbog toga je sasvim razumljivo što su pojedini istraživači veoma strpljivo i pedantno proučili gotovo sve idejne uticaje pod kojima je nastala Spinozina filozofska misao. Istina, u tim istraživanjima često se mogu naći […]
Onome koji me nikad nije ostavio za svo vrijeme pisanja ove knjige i čiji su me strpljenje i primjer postavili na put vječnoga Sokrata PREDGOVOR Premda nas od Sokrata dijeli dvadeset i pet stoljeća, njegova misao ne zastarijeva, neprestano se otkriva, uvijek je nova jer utjelovljuje ono što je u […]
Dijalektika egzistencije u filozofiji Serena Kjerkegora (3) Piše: Mirko Zurovac b) Etape na životnom putu Kod Kjerkegora postoji jedna dijalektika koja se suprotstavljaHegelovoj dijalektici. Ona se javlja već u sferi estetskog kad se egzistencija nalazi pred zastrašujućim “ili-ili” odlukama, kad bira. Svojom dijalektikom i pjesničkim darom Kjerkegor je htio […]
Piše: Muharem Bazdulj Groblje u zaseoku Danski filozof koji u našem jeziku živi prvenstveno u crveno-crnim izdanjima biblioteke Horizonti beogradske izdavačke kuće Grafos s kraja sedamdesetih i početka osamdesetih godina prošlog veka, kao i u legendi o Andrićevoj zatvorskoj lektiri, Kjerkegor je po mnogo čemu vesnik modernih vremena i naš […]
209. Radost u starosti. – Mislilac, kao i umetnik koji je svoje bolje Ja spasao u delu, oseća jednu skoro pakosnu radost kada vidi kako njegovo telo i duh tokom vremena polako bivaju načeti i narušeni, kao da iz nekog ugla posmatraju lopova koji posluje oko njihovog trezora, znajući da […]