Pred nama je najnoviji, jubilarni 70. broj časopisa Buktinja, koji izdaje Krajinski književni klub sa sedištem u Negotinu, i odmah na početku prenosimo reč urednika Saše Skaluševića u celosti, koji se osvrće na sve ove godine koliko Buktinja traje i gori :
„Vi znate da je u rimsko doba izgnanstvo bilo teža kazna nego smrtna presuda. Zašto? Zato što je na taj način prestajalo sve. Ako su osuđenika proterali nekud na Crno more ili u neku tuđu varoš, u Aleksandriju ili negde drugde, on više nije postojao onako kako je do tada postojao. Kod mene je to bilo još mnogo strašnije pošto sam ja bio pisac, naš pisac, uvek u centru borbe, neću da kažem svađe, ali u centru literarnih borbi, i odjedanput kada iz toga ispadnete, onda vi ne možete živeti. Život je mene terao da pišem, budila mi se želja za životom i nada u povratak na svoje mesto u srpskoj književnosti. To nisu patološki izumi, to je jedan strašan nagon koji nas tera i koji nas stalno dovodi do ludila i čuđenja – kako to da ne možete više da živite život kojim ste pošli? Ne može čovek, pisac, da se promeni, da se pretvori u kapetana, ne može da se pretvori ni u cirkusdžiju, ne može da se pretvori ni u automobilistu.“ (Miloš Crnjanski, Dnevnik o Crnjanskom, Bigz, Beograd, 1982.)
Ukoliko uz jasno videlo, luč, zublju, baklju ili buktinju, hodate kroz dugu i hladnu pomračinu uz strm, vratoloman i izrovan put, ne može vam se desiti da se tako lako strmeknete u kakvu provaliju, bezdanicu iz koje nećete moći izaći. Jer pad je uvek neočekivan i brz.
Sudbina države i sudbina književnog časopisa je neverovatno slična i isprepletana. Nastao kao časopis srednjoškolskih literarnih družina davne 1954. godine kada se pojavio prvi broj Buktinje, u tada Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji, preko Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, kada nakon više decenijske pauze osnivač postaje Književna Omladina Opštine Negotin (KOON) i menja ime u časopis za književnost, umetnost i kulturu Buktinja, koji ostaje do dana današnjeg. Preko SR Jugoslavije, Državne Zajednice Srbije i Crne Gore sve do sadašnje Republike Srbije i današnjeg nastavljača i izdavača Krajinskog književnog kluba.
Bio je to put dug šezdeset i šest godina, uz sve lomove, nedaće, lutanja, ratove, stradanja, ekonomskih i raznih drugih sankcija, (ne)milosrdnog anđela i njegovih bombi po našim glavama, otimanja srca, revolucije koja i dalje traje, ubistava, streljanja i kazamata, novih pošasti koje nas ne zaobilaze, maski, uvek neizbežnih prevrata, vakcina, stigli smo i do broja 70.
Sedamdeset brojeva za šezdeset i šest godina. Možda je moglo i više, ali put se nastavlja. Gotovo tamo gde je stala nekadašnja Jugoslavija u svome ako ne zlatnom onda svakako bronzanom dobu.
Naravno za to su zaslužni najpre oni prvi, pre nas koji poodavno više nisu među nama: Miroslav Petković i Božidar Milošević. Da bi utuljenu i sa dosta pepela Buktinju 1985. godine preuzeo Vlasta Mladenović, koji je i danas u redakciji sa svima nama takođe nosi, kao i Miodrag Zlatković deceniju nakon njega 1998-2008, kada Buktinju uzdiže Goran Vučković (1965-2019, koji nažalost i fizički više nije međ’nama) i Krajinski književni klub. Sve do 2016. godine, kada nakon Vučkovića, kratko sa istom u rukama hodaju Miljan Ristić do 2018. i Spomenka Stefanović Pululu do 2019. godine.
Naravno put se nastavlja, ma koliko bio trnovit i pogibeljan.
Pred vama je novi broj časopisa Buktinja za koji kao urednik nemam nedoumicu da li su tekstovi u ovom broju vredni vaše pažnje.
U ovom broju Buktinje na nešto preko dve stotine strana smestile su se rubrike Raskovnik, Memento, Zublja, Sveti dim, Sublimacija, nažalost neizbežni In Memoriam… Ne bih ovde izdvajao posebno tekstove, jer svi oni podjednako zaslužuju vašu čitalačku i svaku drugu pažnju i svi zajedno svedoče o bogatstvu i kvalitetnom obilju naše ali i regionalne književne scene.
Zahvalio bih se Opštini Negotin i njezinim predstavnicima, koji nam i dalje nesebično izlazi u susret i bez čije finansijske podrške ovaj broj ne bi postojao kao i književniku i prevodiocu Žarku Radakoviću koji nam je ustupio odlomak najnovijeg romana Petera Handkea koji još uvek nije preveden i objavljen u nas, kao i deo svog dnevnika prevodioca istog.
Nadam se da ćete uživati i u fotografijama starog Negotina, kako je izgledao, rastao i menjao se, uostalom kao i svi mi.
Saša Skalušević
Novi broj ima 225 strane, korice su delo našeg stalnog saradnika Predraga Trokicića, koji svojom fotografijom hvata taj prohujali duh ali i savremeni trenutak Negotina i to je ovaj put unutrašnji prostor bivšeg Doma JNA, a unutar samog časopisa su fotografije starog Negotina.
Ponovo je tu izbor iz srpske ali i iz regionalne savremene književne produkcije.
Poezija, Jelene Marićević, rođene u Kladovu, Miroslava Aleksića, Katarine Fiamengo Alispahić, takođe iz Kladova, Sekule Šarić, Tatjane Medić, Mehmeda Begića, Ljiljane Gajović, Željka Majstorović, Zorice Baburski, Valentine Milačić, Đorđa Kuburić, Nives Franić, Jelene M. Ćirić, Dragana Babić i Tomice Ćirića. Prozu predstavljaju, Bojan Babić, naš stalni saradnik doktor i profesor, prevodilac iz Francuske Boris Lazić, Ognjen Petrović, Zoran Škiljević, Marko Kostić-profesor iz Negotina, Goran Skrobonja i Nadežda Purić Jovanović.
Jovan Zivlak, piše o nedavno tragično nastradalom bračnom paru pesnika Milanu Nenadiću i Ilene Ursu Nenadić. Što se tiče rubrike Sveti dim, koja donosi prevodnu književnost, pored pomenutog odlomka novog romana Petera Handkea, koji prevodi Žarko Radaković, tu je i prevod i izbor sa norveškog, poezije Ane Helene Gudal, savremene norveške pesnikinje, našeg takođe stalnog saradnika i prijatelja Marka Vukovića koji živi i radi u Norveškoj.
Što se tiče esejistike, čitamo tekstove, Nenada Kostića, koji piše o Feminizmima u poeziji Radmile Lazić i Silvije Plat, Nevene Živanović iz Negotina, koja obrađuje lik Marka Kraljevića u epskim pesmama i dramama, Milice Milenković o Sudbini žene na srpskom jugu ( iz knjige Radosava Stojanovića: Zemaljski dni Nade Kristine), Ivana Despotovića o novoj zbirci poezije Branislava Dimitrijevića iz Bora, podsetnik na reditelja, pisca i slikara Živojina Pavlovića i neke njegove beleške iz Dnevnika, kao i prikaz Valentine Novković o knjizi Tragom Duše, Hosijat Rustamove, književnice koja dolazi iz Uzbekistana i koja je prevedena kod nas. Tu je i jedan In memoriam, naše Suzane M. Jovanović o novinaru, uredniku Razvitka, pesniku i prijatelju Zoranu Cvijetićaninu Cviletu (1954-2021).
Ono što trenutno redakcija može da najavi to je novi dvobroj krajem septembra, početkom oktobra.
Kao i do sada i ovaj broj je dostupan na platformi issuu (https://issuu.com/krajinskiknjizevniklubnegotin/docs/_._70_1_), redakciji, uredniku, možete se obratiti na mejl : krajinskiknjizevnik@gmail.com ili na telefon + 38163 8054054 ili preko društvenih mreža: https://www.facebook.com/krajinskiknjizevniklub/ iliti https://twitter.com/krajinskiknjize, https://www.instagram.com/buktinjacasopis/
Saša Skalušević
