Jasan Pogled
U naslovima dvije knjige pripovijedaka, Grobnica za Borisa Davidoviča i Enciklopedija mrtvih, dominiraju simboli smrti. Riječi „grobnica” i „mrtvi”, naslovom, kao početkom, uvode čitaoca u temu egzistencije ili u dijalog s književnim svijetom ljudske istorije. Ciklus povijesti i priča u obje knjige estetski sintetizuju temu čovjeka i ljudskih sudbina. U […]
U ono vreme došlo bi čoveku da vrača sam sa sobom, nadajući se, kako očekuje, da će broj njegovih koraka do ugla biti paran, pa da će, baš kada pomisli na to, upaliti se ulične svetiljke. U normalnim prilikama o tome ne treba voditi računa, a i tada, za slučaj […]
Džojsov Uliks je prvi put u celini, kao knjiga, objavljen 1922. godine u Parizu (Sheakspire and Company). Četiri godine ranije, počelo se sa njegovim izlaženjem u vidu pojedinačnih epizoda u Maloj reviji (The Little Review), književnom časopisu čije je sedište prvo bilo u Čikagu, a zatim u Njujorku. Časopis su osnovale Margaret Anderson (Margaret […]
U periodu kulturne dezintegracije – kakvoj prisustvujemo danas na Zapadu – teško je proceniti darovitost pojedinog umetnika. Neki umetnici su očito nadareniji od drugih umetnika, a ljudi koji su dobro upućeni u datu materiju morali bi biti u stanju da naprave razliku između više i manje nadarenih. Većina savremenih kritičkih […]
Da li se Čarls Simić plaši smrti?Da, Čarls Simić se plaši smrti.Moli li se Gospodu na nebesima?Ne, izmotava se sa ženom. Sopstvena savest da li ga muči?S vremena na vreme svrati da proćaska.Je li spreman da stane pred Tvorca?Koliko i veverica što prelazi put.Poput prazne konzerve piva koju šutiraMladić naduvan […]
Jedne avgustovske noći 1936, u svojoj kući u Granadi, Federiko Garsija Lorka, pesnik i antifašista, usni jedan san. Sanjao je da se nalazi na pozornici svog putujućeg pozorišta i da peva ciganske pesme, prateći sam sebe na klaviru. Beše obučen u frak, ali je na glavi imao mazantini sa širokim […]
Niko nije bio u njemu; iza njegovog lica (koje, čak i prema lošim slikama iz njegovog vremena, ne liči ni na jedno drugo) i njegovih reči, koje su bile brojne, fantastične i usplahirene, bilo je samo malo hladnoće, san koji niko nije sanjao. U početku je mislio da su svi […]
Da li junaci najpoznatijeg Bulgakovljevog dela, velikog doprinosa fantastici u literaturi 20. veka, za svoje daleke književne rođake imaju Fausta, legendarnog šesnaestovekovnog naučnika i maga, koji ostvaruje savez sa Nečastivim, i Gretu (Margaretu), u koju se mag zaljubljuje? Tako je barem kod Getea. Savez s Nečastivim, prema legendi, […]
Miloš Crnjanski i Die Pan-Gesellschaften. Pansofija L. Klagesa, teosofija Julijusa i antroposofija R. Štajnera 1. Kada bi zvuk telefona ustalasao tišinu sobe i zapretane slojeve ličnosti, „koja je volela još samo cveće i mesečinu”; kada bi prodro u dubinu svesti još sasvim nezavisnu od svakog ubeđenja – Miloš Crnjanski bi, […]
Nedelja u Lisabonu, i ja čeznem za Drumondom. Jedna od onih nedelja koje je moj prijatelj Alešandre O’Nil obesmrtio u svojoj pesmi, kada se slatka saudad koju Portugalci nose u sebi, na licima stanovnika Lisabona (i na mom) pretvori u čamotinju, zlovolju. Pakleno je vruće, grad je bezmalo pust, prolazi […]