Režija: Vittorio De Sica
Scenario: Cesare Zavattini (roman), Vittorio De Sica, Suso Cecchi d’Amico,
Mario Chiari, Adolfo Franci
Zemlja porekla: Italija
Godina proizvodnje: 1951.
Trajanje: 100 min
Glavne uloge: Emma Gramatica, Francesco Golisano, Paolo Stoppa, Guglielmo
Barnabò
Miracolo a Milano (Čudo u Milanu) je italijanski crno-bijeli film snimljen
1951. u režiji Vitorija De Sice, poznat kao jedno od najvažnijih i
najuticajnijih ostvarenja italijanskog neorealizma. Po žanru predstavlja
kombinaciju drame, komedije i fantastike, a temelji se na romanu Totò il buono
Cesarea Zavattinija, koji je zajedno napisao scenario sa De Sicom.
Protagonista, čiji lik tumači Francesco Golisano, mladić je sa golubom za koga
se ispostavi da poput dobrog duha ispunjava želje, i zahvaljujući kome nastoji
pomoći stanovnicima divljeg sirotinjskog naselja na rubu Milana. Radnja
prikazuje kako žiteljima naselja zaprijeti prisilno raseljavanje kada se
ispostavi da ispod njega postoje zalihe nafte.
Miracolo a Milano je De Sica, prema vlastitim riječima, snimio nastojeći redovnoj publici pokazati kako najsiromašniji ljudi mogu pronaći sreću u naizgled banalnim i trivijalnim stvarima. Film je nakon premijere, pak, kritikovan sa različitih ideoloških pozicija – desničari su ga smatrali antikapitalističkom, odnosno prikrivenom komunističkom propagandom, dok su mu, pak, komunisti zamjerali korištenje religijskih motiva, pa je zbog toga Miracolo bio zabranjen za prikazivanje u SSSR-u. Usprkos toga, Miracolo a Milano je trijumfirao na Kanskom festivalu gdje je osvojio Zlatnu palmu. Kasnijim je kritičarima pažnju privukao kao svojevrsni početak kraja italijanskog neoralizma, odnosno odmak od “sirovog” prikaza stvarnosti kroz uvođenje elemenata fantastike, nadrealizma i humora. Gledaocima je posebno poznata po antologijskoj završnoj sceni koja je, između ostalog, kasnije poslužila kao inspiracija Stevenu Spielbergu za njegov film E.T., ali i Emiru Kusturici za Dom za vješanje.
Vittorio De Sica je napisao da je snimio film kako bi pokazao kako “običan čovjek” može postojati s obzirom na realnost života: “Istina je da je moj narod već postigao sreću na svoj način; upravo zato što je siromašan, ovi ljudi i dalje osjećaju – kao što većina običnih ljudi možda više ne osjeća – živu toplinu zraka zimskog sunca, jednostavnu poeziju vjetra. Oni pozdravljaju vodu s istom čistom radošću kao i sveti Franjo.”
Milanska katedrala služi kao središnja lokacija u filmu, a može se posmatrati i kao simbol čuda na koje se naslov filma odnosi.