Jasan Pogled
Ciklus „Vidovdanske pesme“ Miloša Crnjanskog objavljen je prvi put u okviru pesničke zbirke Lirika Itake 1919. godine u štampariji S. B. Cvijanovića1. Nekolike pesme koje pripadaju ovom ciklusu štampane su tokom ratnih godina u zagrebačkom Savremeniku (1917–1918), a dve, neposredno posle rata, u Književnom jugu (1919). Miloš Crnjanski će kasnije […]
Da je, igrom nekog zloćudnog slučaja komedijanta, oluja kod Visa 1921. godine potopila čamac sa Miličićem, Dobrovićem i Crnjanskim, u kome su mladi stvaraoci plovili sa namerom da na pučini čitaju stihove Hektorovića, ili da se, pak, dvoboj pesnika sa oficirom Tadijom Sondermajerom, nadomak Vršca 1926. godine, završio tragično, to […]
Antologija kineske lirike (1923) i Pesme starog Japana (1928), koje je Miloš Crnjanski sastavio u vreme avangarde u srpskoj književnosti, izuzetno su zanimljive pojave kada razmotrimo način na koji se srpska književnost upoznala sa dalekoistočnim poezijama i kako ih je prihvatila. I u pesništvu Miloša Crnjanskog primećuju se tragovi koje […]
Metapoetička svest Miloša Crnjanskog konstituiše se na platformi implicitnih i eksplicitnih poetičkih stavova i uporišta koji su vidljivi u celokupnom njegovom opusu. Stvaralačko izmeštanje i promišljanje poetike simboličko-metaforički je oposredovano u imanentno književnoumetničkim, dakle, pesničkim, proznim i dramskim ostvarenjima, kao i u esejističkim, publicističkim i književnokritičkim zapisima koji su legitimni […]
Sva ta zamršenost postade jedan ogroman mir i bezgranična uteha.M. Crnjanski, „Objašnjenje ’Sumatre’“ Kada razmišljamo o odnosu između poezije Crnjanskog i tradicije, postavlja se više pitanja. Najprije, koja tradicija? Radi se o više tradicija: jedna bliža, srpska poezija, zapravo neposredno savremeni kontekst; zatim prethodni pjesnici i pravci; sem toga, tu […]
„Longest way round is the shortest way home.“(Joyce 2012: 674) „Whom were you trying to walk like?“(Joyce 2012: 383) „Odiseja je ovde veoma prisutna u vazduhu. Anatol Frans piše Kiklopa, Fore komponuje operu Penelopa. Žirodu je napisao Elpenora (Pedi Dignam), Gijom Apoliner Tiresijine grudi…“, nalazi se u pismu od 25. […]
Polazeći od misli T. S. Eliota koju je, pored ostalih, pišući o avangardi i tradiciji, preveo i izdvojio Zdenko Škreb: „[…] Nema ni pisca ni bilo kakva umjetnika koji bi sam u sebi imao potpuno svoje značenje. Njegovo značenje, vrednovanje njegova djela, vrednovanje je njegova odnosa prema mrtvim piscima i […]
U našoj književnoj kritici jedan pojam ili jedan termin se često dovodi u vezu sa celokupnim pesničkim i proznim stvaralaštvom Miloša Crnjanskog. Taj pojam je lirsko, čije se značenje u kritičkoj praksi najčešće smatra opštepoznatim, pa se zato ne oseća obaveza da se istraže šire i dublje dimenzije toga pojma, […]
Nisu retki zapisi u kojima Crnjanski otkriva svoj kompleksan odnos prema romantičarskoj tradiciji. Pesnici srpskog romantizma česta su tema njegovih eseja a na fonu Brankovog Stražilova, toposa naglo prekinute mladosti i niza međusobnih biografskih podudarnosti, odvija se celokupni zavičajni tematski kompleks prisutan u njegovoj poeziji, prozi i putopisima. Prihvatajući romantičarsko […]
Koristeći metodološke postavke imagoloških studija, rad preispituje fenomen stereotipa kao kolektivne predstave o karakterističnim osobinama nekog naroda i njegove uloge u kontekstu istraživanja predstava o nacionalnom identitetu u književnosti. U formiranju slike Drugog od velikog značaja se pokazuje afirmacija, odnosno negacija i kritički pogled na pojednostavljene slike tog naroda iz […]