Un chien andalou, igrani/eksperimentalni, Francuska, 1929
REŽIJA: Luis Buñuel
ULOGE:
Simone Mareuil (mlada djevojka),
Peirre Batcheff (muškarac),
Luis Buñuel,
Salvador Dalí,
Robert Hommet
SCENARIJ:
Salvador Dalí,
Luis Buñuel
FOTOGRAFIJA:
Albert Duverger
GLAZBA:
Luis Buñuel
MONTAŽA:
Luis Buñuel
SADRŽAJ:
Muškarac izlazi noću na balkon, brusi britvu, promatra nebo na kojem oblak prelazi preko Mjeseca, dok on sam reže britvom oko djevojke. Mladi biciklist u odjeći časne sestre vozi se ulicom i padne, djevojka to promatra s prozora i sjuri se da mu pomogne. Biciklist se nađe u djevojčinoj sobi promatrajući na vlastitoj ruci mrave koji izlaze iz njegova dlana. Androgina ženska osoba na ulici štapom dodiruje odsječenu ruku, okružuje je gomila, a onda je udari automobil. Biciklist i djevojka to gledaju s prozora njezina stana, on je počne grliti i dodirivati joj grudi, ona ga isprva odbija, a onda mu se na trenutak prepusti, da bi se opet počela braniti. Iznenada, on konopcima vuče dva klavira na kojima su leševi magaraca…
Andaluzijski pas najslavniji je avangardistički kratki nijemi film i debitantsko ostvarenje jednog od najuglednijih autora u povijesti kinematografije, Luisa Buñuela. Nastao je kao plod suradnje dvojice Španjolaca u Francuskoj, Buñuela i Salvador Dalíja, uskoro najslavnijeg nadrealističkog slikara. Nakon raskida sa svojim filmskim učiteljem, prvakom francuskog impresionizma Jeanom Epsteinom, Buñuel se udružio s Dalíjem te su zajedno napisali scenarij čija je nit vodilja bila nizanje snažnih i začudnih slika iracionalnom logikom sna, uz poigravanje filmskim narativnim konvencijama (na primjer, iza natpisa „Nakon osam godina“ radnja filma nastavlja se bez ikakvog vremenskog prijelaza). Bio je to nadrealistički pristup par excellence začinjen dadaističkim elementima, zamišljen od dvojice ekscentričnih umjetnika kao ultimativna provokacija uobičajenog doživljavanja umjetnosti, čemu su trebali doprinijeti i za to doba eksplicitni erotski prizori i seksualne asocijacije. Film je doista izazivao skandale tokom premijernih projekcija, ali je i požnjeo znatan artistički uspeh te bio rado gledan, što je negativno iznenadilo Buñuela jer, prema njegovim riječima, autorska namjera bila je stvoriti odiozno djelo koje će ne samo ‘obična’, nego i umjetnički posvećena publika odbaciti. Andaluzijski pas izvršio je velik utjecaj na autore sklone nadrealnom, oniričkom, fantazmagoričnom, poput Alejandra Jodorowskog i Davida Lyncha. Godine 1960. film je ozvučen s glazbenom pratnjom iz Tristana i Izolde Richarda Wagnera, pod Buñuelovom supervizijom.
C/B, 16′
